Cách thận hoạt động và quá trình tạo nước tiểu

Thận là một trong những cơ quan quan trọng nhất của cơ thể, đảm nhiệm vai trò lọc máu, bài tiết chất thải và duy trì cân bằng nội môi. Trung bình mỗi ngày, cơ thể bài tiết khoảng 1–1,5 lít nước tiểu, được tạo ra từ hoạt động của hệ tiết niệu gồm thận, niệu quản, bàng quang và niệu đạo. Trong đó, thận không chỉ hoạt động như “bộ lọc tự nhiên” giúp loại bỏ các chất độc mà còn tham gia điều hòa huyết áp, thể tích dịch cơ thể và điện giải, góp phần đảm bảo sự ổn định của môi trường bên trong. Việc hiểu rõ cấu trúc và cơ chế hoạt động của thận là nền tảng quan trọng để nắm bắt các biến đổi do bệnh lý và phục vụ cho công tác chẩn đoán trong y học hiện đại. Đây cũng là nội dung được giảng dạy chuyên sâu trong chương trình Kỹ thuật xét nghiệm y học tại Trường Đại học Y khoa Tokyo Việt Nam, nơi sinh viên được tiếp cận kiến thức lý thuyết kết hợp thực hành, giúp hiểu sâu hơn về các cơ chế sinh lý của cơ thể người.

cach-than-hoat-dong-1
Hình 1. Vị trí của thận.
Thận, là cơ quan thiết yếu của cơ thể, gồm hai quả thận, nằm 2 bên trái phải trong thành sau của khoang bụng; là cơ quan có hình hạt đậu, dài khoảng 10 cm.
Thận gồm phần chính là vỏ và tủy, và chứa nhiều đơn vị gọi là nephron có chức năng lọc máu. Nephron bao gồm các cầu thận và bao Bowman, thực hiện các quá trình lọc và tái hấp thu lặp đi lặp lại mỗi ngày. Thận loại bỏ các chất thải, chẳng hạn như urê và creatinine, từ máu chảy qua cầu thận. Cầu thận là một tập hợp các mao mạch rất nhỏ hoạt động giống như giấy lọc. Mặc dù các thành phần thiết yếu cho cơ thể có thể bị lọc, nhưng các ống thận lại hấp thu lại các thành phần này, cuối cùng chỉ để lại các chất thải được bài tiết qua nước tiểu. Tiểu cầu thận lọc 140-200 lít nước tiểu mỗi ngày, nhưng 99% được tái hấp thu khi đi qua niệu quản. Cơ chế này giữ cho máu luôn sạch.
Thận không chỉ lọc máu và bài tiết chất thải mà còn thực hiện nhiều chức năng khác, chẳng hạn như điều hòa thể tích dịch cơ thể và duy trì cân bằng điện giải. Thận cũng tham gia điều hòa hệ tim mạch, tiết ra các hormone điều hòa huyết áp. Bằng cách thực hiện đúng chức năng của mình, cơ thể có thể duy trì một môi trường ổn định. Các chức năng này không hoạt động độc lập mà theo cách liên quan lẫn nhau, vì vậy nếu bất kỳ chức năng nào bị hỏng, nó sẽ ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể. Chức năng của thận có liên quan sâu sắc đến việc duy trì sự sống của chúng ta. Hiểu được cơ chế của các chức năng phức tạp này sẽ giúp chúng ta dễ dàng hiểu được các vai trò đa dạng của thận.
 
cach-than-hoat-dong-2
Hình 2. Qúa trình tạo nước tiểu
Tại sao chúng ta cần biết về cấu trúc này?

Hiểu rõ cấu trúc và chức năng của thận không chỉ giúp chúng ta nhận thức được tầm quan trọng của cơ quan này đối với sự sống, mà còn là nền tảng để phát hiện và điều trị sớm các bệnh lý liên quan. Những thay đổi dù nhỏ trong cấu trúc hoặc hoạt động của thận đều có thể gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe toàn thân. Tại khoa Kỹ thuật xét nghiệm y học – Trường Đại học Y khoa Tokyo Việt Nam, sinh viên được đào tạo bài bản để nhận biết các biến đổi vi thể và đại thể của cơ quan qua từng giai đoạn bệnh lý, từ đó hình thành năng lực chẩn đoán và phân tích mẫu bệnh phẩm chính xác. Nếu bạn quan tâm đến lĩnh vực xét nghiệm và mong muốn hiểu sâu hơn về cơ thể con người, Trường Đại học Y khoa Tokyo Việt Nam sẽ là nơi giúp bạn biến sự tò mò khoa học thành hành trang nghề nghiệp vững chắc.

Nakai Yuko

Trưởng khoa Kỹ thuật xét nghiệm y học

Chuyên ngành giải phẫu bệnh – tế bào học

CÔNG BỐ DANH SÁCH TRÚNG TUYỂN VÀ MÃ SINH VIÊN NĂM 2025

Ngày 08 tháng 10 năm 2025, Trường Đại học Y khoa Tokyo Việt Nam đã...

Tết trung thu

Tết Trung thu còn được gọi là Tết trông Trăng hay Tết hoa đăng theo Âm lịch là ngày Rằm Tám hằng năm, là một...

Phòng chống bệnh sốt xuất huyết Dengue

Sốt xuất huyết Dengue là gì?  Sốt xuất huyết Dengue là bệnh nhiễm siêu vi...

Japan Tour 2025 – Một chuyến đi, ngàn trải nghiệm: Y tế Nhật Bản & Sắc đỏ Phù Tang

Trường Đại học Y khoa Tokyo Việt Nam (THUV) phối hợp cùng Công ty Lữ...

Kỹ thuật viên xét nghiệm y học và chăm sóc người bệnh toàn diện theo đội

Trong hệ thống y tế hiện đại, chăm sóc người bệnh không còn là nhiệm...

Phòng chống ngộ độc thực phẩm – Bảo vệ sức khỏe sinh viên từ những điều nhỏ nhất

Tháng 9, mùa tựu trường đã về, các bạn sinh viên lại trở lại giảng...