Một số bài tập phục hồi chức năng cho bệnh nhân sau đột quỵ
Nhiều nghiên cứu cho rằng, khoảng thời gian trong vòng 6 tháng sau đột quỵ là thời điểm mà quá trình phục hồi diễn ra tốt nhất. Vì vậy, áp dụng những bài tập thể dục tại nhà là một trong những cách tốt nhất để người bệnh sau đột quỵ phục hồi về thể chất và tinh thần. Vai trò của tập luyện với người bệnh đột quỵ Đột quỵ gây mất chức năng thể chất vì làm tổn thương tạm thời hoặc vĩnh viễn các bộ phận của não chịu trách nhiệm đó. Tương tự với những thay đổi về hành vi và nhận thức, từ các vấn đề trí nhớ, thị lực đến cảm xúc. Hoạt động thể chất làm giảm nguy cơ đột quỵ từ 25 – 30%, đồng thời làm tăng cơ hội phục hồi chức năng cho bệnh nhân sau đột quỵ. Thời gian phục hồi sau đột quỵ chia thành 3 giai đoạn: Giai đoạn sớm: Trong vòng 6 tháng sau đột quỵ. Giai đoạn muộn: 6 – 12 tháng. Giai đoạn ít phục hồi: Trên 1 năm. Việc áp dụng tập luyện sớm cho người bệnh sau đột quỵ mang lại nhiều kết quả tích cực, bao gồm: – Lợi ích vật chất: Tập luyện giúp tăng tốc độ phục hồi đột quỵ toàn diện, phục hồi sức mạnh, cải thiện sức bền và khả năng vận động của người bệnh. Tập luyện còn giúp cải thiện sự cân bằng, tăng cường khả năng thực hiện các hoạt động thường ngày và ngăn chặn nguy cơ tái phát đột quỵ. – Lợi ích tinh thần: Tập luyện giúp giảm trầm cảm, cải thiện tâm trạng và tránh căng thẳng cho người bệnh sau đột quỵ. Đồng thời, các bài tập phục hồi chức năng cũng là cách tăng cường sức mạnh não bộ, giúp người bệnh nâng cao ý thức về giá trị bản thân, khả năng tự lực với các hoạt động sống thông thường, tránh phụ thuộc. Nghiên cứu cho thấy tập luyện thể dục làm tăng protein não gọi là BDNF – giúp thúc đẩy sự phát triển các tế bào thần kinh mới và các kết nối trong não. Những bài tập tốt cho người sau đột quỵ Một số bài tập đơn giản giúp cải thiện khả năng vận động và chức năng sau đột quỵ: 2.1. Bài tập cho tay – Siết tay: Bóp một quả bóng mềm hoặc quả bóng căng hết sức có thể trong 5 giây. Lặp lại 10 lần mỗi tay. – Nắm chặt bàn tay: Tương tự bài tập siết chặt bàn tay với bóng mềm, bạn có thể nắm mở bàn tay và giữ trong 5 giây, sau đó thả ra. Lặp đi lặp lại 10 lần. – Xòe ngón tay: Bắt đầu chụm các ngón tay vào với nhau, sau đó xòe ngón tay ra xa nhất có thể và giữ trong vòng 5 giây. – Gấp ngón tay: Sử dụng tay bên lành để giúp gấp các ngón tay bên liệt thành nắm đấm. – Nâng ngón tay: Dùng tay bên lành nhấc từng ngón tay lên khỏi lòng bàn tay, giữ ở vị trí nâng lên trong 5 giây rồi hạ xuống. – Bật ngón tay cái: Đưa ngón tay cái nhấc ra khỏi lòng bàn tay và giữ trong vòng 5 giây. – Duỗi cổ tay: Đưa bàn tay bị ảnh hưởng ra trước mặt, lòng bàn tay úp. – Nâng cánh tay: Tư thế ngồi, bạn đưa cánh tay ra duỗi thẳng trước mặt, lòng bàn tay hướng lên trên. Với tay bên yếu liệt nếu không thể tự đưa lên, có thể dùng tay kia để giúp nâng cánh tay liệt lên, giữ thẳng khuỷu tay cho đến khi tay song song với vai. Hạ tay xuống và lặp đi lặp lại 10 lần. – Duỗi khuỷu tay: Dùng tay còn lại để giúp duỗi thẳng khuỷu tay bên tổn thương. – Nhún vai: Nhẹ nhàng nâng và hạ vai, giữ mỗi vị trí trong năm giây. Lặp lại 10 lần. Duỗi thẳng cánh tay qua đầu và siết chặt cổ tay trái bằng cổ tay phải. Nghiêng sang trái càng nhiều càng tốt và duỗi cánh tay phải một chút. Trong trường hợp này, bên phải sẽ cảm nhận được độ cứng của cơ ngực bên. Sau đó đổi tay. Nghiêng sang phải và duỗi tay trái. Lặp lại 5 – 10 lần mỗi bên. 2.2. Bài tập cho chân Những bài tập cho chân có thể giúp cải thiện sức mạnh cơ bắp chi dưới, cải thiện khả năng thăng bằng và phối hợp động tác. – Nâng gót chân: Ngồi trên ghế với chân đặt trên sàn. Từ từ nâng gót chân lên cao nhất có thể, sau đó hạ gót chân xuống sàn. Lặp lại 10 lần. – Trượt gót chân: Ngồi trên ghế với hai chân duỗi thẳng trước mặt. Từ từ trượt gót chân ra càng xa càng tốt, sau đó từ từ đưa gót chân về vị trí ban đầu. Lặp lại 10 lần. – Nâng ngón chân: Ngồi trên ghế với bàn chân đặt phẳng trên sàn. Từ từ nâng ngón chân lên cao nhất có thể, sau đó hạ chúng xuống sàn. Lặp lại 10 lần. – Nâng chân: Nằm ngửa, hai chân duỗi thẳng trước mặt. Từ từ nâng một chân lên cao nhất có thể, sau đó hạ chân xuống sàn. Lặp lại bài tập phục hồi này 10 lần, sau đó thực hiện chân còn lại. – Cong đầu gối: Đứng hai chân rộng bằng vai và đầu gối hơi cong. Từ từ cong đầu gối, hạ thấp cơ thể càng nhiều càng tốt. Sau đó từ từ đứng dậy trở lại. Lặp lại 10 lần. Hoặc người bệnh có thể thực hiện bằng cách đứng tựa lưng vào tường, hai chân rộng bằng vai, từ từ trượt xuống tường cho đến khi đầu gối của bạn uốn cong một góc 90 độ. Giữ trong 30 giây rồi đứng dậy. Lặp lại 10 lần. – Squat: Tương tự như cong đầu gối. Thực
